Neem je tijd, maak je eigen keuzes

Wanneer iemand overlijdt, jong, oud, plotseling of verwacht, corona of geen corona, dan komen er allerlei gevoelens naar boven. En die zijn voor iedereen anders: verdriet, pijn, paniek, boosheid, opluchting, schuldgevoel, gemis, rust, herinneringen, liefde.

Een uitvaart moet geregeld worden. Dat is wettelijk verplicht uiterlijk op de zesde werkdag na overlijden. Het kan zijn dat je aan de slag gaat met het regelen van een afscheid ná een overlijden. Je kunt ook beginnen bij leven: na een diagnose, of nadat er in je omgeving iets gebeurd is wat je aan het denken zet.

Tip 1

Je hebt geen haast. Je eerste actie is: onderneem geen actie. Bespreek met elkaar welke begeleiding jullie nodig hebben en wie je daarvoor uitkiest.

Tip 2

Bepaal je budget. Reken erop dat je bij een verzekering nog moet bijbetalen, en welk budget heb je daarvoor? Heb je geen verzekering, dan bepaal je je budget. Hoeveel (spaar)geld is er voor deze uitvaart?

Tip 3

Neem de tijd om samen keuzes te maken en ideeën te bedenken. Eigenlijk zijn er weinig regels en heel veel mogelijkheden. Wél kan zoiets als corona die regels veranderen. Jouw uitvaartbegeleider is daarvan op de hoogte, dus vraag advies. Laten we kijken naar wat er wél mag. Welke kleuren, geuren, klanken, woorden, vormen passen bij degene die is overleden of gaat overlijden?

Eigenlijk zijn er weinig regels en heel veel mogelijkheden

Foto’s

Het bekijken van foto’s van vakanties, uit je jeugd, trouwfoto’s, foto’s van opa’s en oma’s; het maakt dat je samen in jullie leven duikt: welke mooie en lastige momenten komen naar boven? Dit geeft je verbinding met elkaar. Het geeft je nú iets moois. En het maakt dat de foto’s meer waarde krijgen wanneer je ze ‘later’ bij het afscheid terugziet. De foto’s vertellen een verhaal; een verhaal waar je misschien meer van wil weten. Vraag dan eens door. Kom je erachter, dat je geen recente foto’s hebt met de kinderen en kleinkinderen? Dat het mooi zou zijn om een actuele portretfoto te hebben? Om nu op te hangen, wellicht later te gebruiken voorop, of binnenin een rouwkaart? Plan dan nu die fotoshoot in.

Muziek

Samen luisteren naar muziek kan heel fijne uren opleveren. Welk nummer was dat ook alweer? We zoeken het op! Waarom was dit nummer zo speciaal, en wat betekent de tekst voor jou? Wat vond je vroeger mooi? Wat luisterde je toen je een scholier was? En wat draaiden je ouders vroeger en waar werd je door betoverd door je eerste vriendinnetje? Wat geeft je troost en wat maakt je vrolijk? Muziek voor een uitvaart kun je kiezen omdat je een boodschap wil meegeven aan de mensen die achterblijven. Of het kan zijn dat juist diegenen die achterblijven de muziek kiezen, als ode aan de overledene. Of ze kiezen iets wat hen zelf troost geeft. Wil je de muziek gebruiken als achtergrond, die ondersteunt bij het kijken van foto’s? Of zet je de muziek centraal, juist zonder foto’s? En de songteksten: deel je die uit – al dan niet vertaald – aan alle mensen die aanwezig zijn? Kies je voor live-muziek? Origineel of instrumentaal, of zelfs een versie met tekst speciaal gemaakt voor degene van wie afscheid genomen wordt? Of speelde muziek geen rol – en benut je de kracht van woorden en daarnaast… de stilte?

Speeches

Een speech vooraf schrijven en voorlezen aan iemand die gaat overlijden, kan als heel waardevol en bijzonder worden ervaren. De woorden, reeds gesproken tot degene over wie de woorden gaan, krijgen zoveel extra waarde. Weet je dat het jou niet gaat lukken om te spreken, maar heb je wel een verhaal? Neem het vooraf op, of vraag iemand van de familie of de uitvaartbegeleider om het voor te lezen. Dan word je op de dag zelf niet afgeleid door zenuwen, en heb je meer aandacht voor het afscheid. Nodig mensen uit hun verhalen te vertellen. Dit kan door een kaartje bij de rouwkaart mee te sturen en te vragen deze te vullen met verhalen en bij je in te leveren. Of vraag bij je uitvaartbegeleider een online condoleanceregister, zodat iedereen uitgebreid zijn of haar verhaal kwijt kan.

Dit artikel verscheen eerder in het ForYou Magazine Alkmaar & West-Friesland 2020-03

Deel dit artikel: