In de dagen na het overlijden van mijn moeder, Leny Halvemaan, kwam deze gedachte bij me op. Een cadeau: ik geef mezelf 74 dagen. Dan begeleid ik geen uitvaarten. En wat ik wel doe? Dat zie ik wel. Tijd en ruimte voor mijn gevoelens en gedachten. Wanneer ik uitvaarten begeleid bij anderen, dan heb ik geen ruimte voor mijn eigen proces. En zo ging het: vanaf 1 december 2021 - de dag dat Heleen, (de vrouw van mijn moeder) en Martine (mijn zus) en ik begonnen met waken - tot en met 12 februari 2022.
74 dagen.
Omdat mijn moeder overleed in haar 74e levensjaar.
Rust
Door deze 74 dagen voor mezelf, kon ik op mijn eigen golf meebewegen. En dat was fijn, mooi, lastig, verdrietig. Ik heb rust gevonden, en kon ‘niets’ doen, of iets wat niet ‘nuttig’ was. Alleen. Samen. En elke dag was anders. Een lastiger dag en daarna een lichtere dag. Alles was goed, en dat voelde als noodzaak & luxe tegelijk.
Vertrouwen
Het heeft me vertrouwen gegeven. Vertrouwen dat mijn moeder niet weg is. Dat ze altijd bij me is, dat ik haar hoor in mijn gedachten en af en toe een gevoel van druk op mijn vingers, het gevoel dat zij dat is. Heel fijn. Onze relatie is zo lang, compleet, de basis zo goed. Dat neem ik de rest van mijn leven mee. Elk moment dat ik wil, kan ik aan haar denken, foto’s kijken, de zoomgesprekken die ik opnam tijdens de lockdown (dankzij Corona heb ik haar stem en bewegend beeld), met anderen over haar praten. Ze blijft altijd mijn moeder.
Dankbaar
Mijn dankbaarheid en wat ik van mijn moeder heb gekregen, heb ik ruim twee jaar geleden verwoord in een gebed. Ik heb het aan haar voorgelezen, en ook voorgelezen tijdens de uitvaart:
Er is paniek in mijn lijf
tranen in mijn ogen
en vrede in mijn hart
en in mijn hele wezen.
Zoveel liefde
tussen ons,
waar ik een leven mee voort kan.
Een onuitputtelijke bron
van voelen en weten:
Hoera, ik ben ik!
De moeder, jij,
die mij mijn basis gaf
en de vrijheid,
en de noodzaak liet zien om mezelf te zijn.
Vanaf het begin,
en weer, en stééds weer.
De moeder die leven gaf,
veiligheid en
liefde
En dankbaar ben ik voor de mensen om me heen. Mijn vriend, mijn zus, de vrouw van mijn moeder, mijn vrienden. Daar is plek voor verdriet en voor nieuwe dingen. Wandelen, huilen, praten: het geeft me ruimte, ontspanning en inzichten.
Overvloed
Overvloed is ook iets dat me de afgelopen 74 dagen is opgevallen. Overvloed, zóveel herinneringen aan mijn moeder. Overvloed, omdat ik reserves heb voor deze dagen zonder inkomen. Overvloed, omdat ik weet dat er de komende tijd weer werk op me afkomt. Overvloed aan ideeën voor mijn bedrijf en dienstverlening.
Passie
In de loop van de tijd, voelde ik me weer opladen. Tijdens het schrijven van een artikel en in gesprekken met leveranciers waar ik op bezoek ging. Evaluatiegesprekken met families van eerdere uitvaarten, een speech schrijven en voorlezen (en een collega begeleidde de familie tijdens de week), dankkaartjes maken. Ik heb me opgegeven voor een nieuwe opleiding in oktober. Passie voor mijn vak is er in ruime mate. Én ik heb weer energie en zin om aan het werk te gaan.
Lieve groet,
Nienke